فیلتر گیربکس

فیلتر گیربکس قطعه‌ای مهم در سیستم انتقال قدرت است که وظیفه اصلی آن تصفیه روغن گیربکس از آلودگی‌ها و ذرات معلق است. این فیلتر تضمین می‌کند که روغن تمیز به اجزای حساس گیربکس (مانند چرخ‌دنده‌ها، کلاچ‌ها و شیرهای هیدرولیک) برسد و از آسیب یا فرسایش زودرس جلوگیری شود.

وظایف اصلی فیلتر گیربکس

1. حذف آلودگی‌ها:
   • گردوغبار، ذرات فلزی حاصل از سایش قطعات، و بقایای اصطکاک کلاچ‌ها.
2. حفظ عملکرد گیربکس:
   • تضمین می‌کند که روغن با کیفیت مناسب و بدون ذرات آلاینده به اجزای سیستم برسد.
3. افزایش عمر سیستم:
   • از ایجاد خرابی‌های ناشی از انسداد یا ساییدگی قطعات جلوگیری می‌کند.

انواع فیلتر گیربکس

1. فیلتر گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission Filter):

• ساختار:
  • اغلب از یک قاب فلزی یا پلاستیکی و یک ماده فیلتراسیون (مانند کاغذ یا الیاف مصنوعی) تشکیل شده است.
• عملکرد:
  • در خودروهای اتوماتیک، روغن گیربکس باید به‌طور مداوم تصفیه شود تا سیستم هیدرولیک و کلاچ‌ها به‌درستی عمل کنند.
• تعویض:
  • معمولاً هنگام تعویض روغن گیربکس یا سرویس دوره‌ای، فیلتر نیز تعویض می‌شود.

2. فیلتر گیربکس دستی (Manual Transmission Filter):

• در گیربکس‌های دستی، فیلترها کمتر استفاده می‌شوند زیرا این نوع سیستم انتقال قدرت نیاز به تصفیه روغن مداوم ندارد.
• ویژگی‌ها:
  • معمولاً به‌صورت یک فیلتر مغناطیسی یا غربالی عمل می‌کند که ذرات فلزی را جمع‌آوری می‌کند.

3. فیلتر داخلی و خارجی (Internal vs. External Filters):

• داخلی:
  • داخل گیربکس نصب شده و دسترسی به آن فقط در زمان باز کردن گیربکس ممکن است.
• خارجی:
  • روی خط روغن یا در بیرون گیربکس نصب می‌شود و به‌راحتی قابل تعویض است.

مواد سازنده فیلتر گیربکس

1. کاغذی یا فیبری:
   • رایج‌ترین نوع برای فیلتر کردن ذرات کوچک.
2. فلزی (مشبک):
   • برای جداسازی ذرات درشت‌تر؛ معمولاً در گیربکس‌های سنگین استفاده می‌شود.
3. مغناطیسی:
   • برای جمع‌آوری ذرات فلزی ناشی از سایش قطعات داخلی.

علائم خرابی فیلتر گیربکس

1. تعویض‌دنده سخت یا نادرست:
   • انسداد فیلتر می‌تواند جریان روغن را مختل کرده و عملکرد گیربکس را دچار مشکل کند.
2. صدای غیرعادی:
   • صدای وزوز یا تق‌تق ممکن است نشانه‌ای از گرفتگی فیلتر باشد.
3. لغزش دنده:
   • عدم تأمین روغن کافی می‌تواند باعث لغزش دنده‌ها شود.
4. داغ شدن گیربکس:
   • جریان روغن ناکافی باعث افزایش دمای گیربکس می‌شود.
5. چراغ هشدار موتور:
   • ممکن است چراغ “Check Engine” یا “Transmission Warning” روشن شود.

زمان تعویض فیلتر گیربکس

• خودروهای اتوماتیک:
  • توصیه می‌شود هر 50,000 تا 100,000 کیلومتر یا طبق دستورالعمل سازنده تعویض شود.
• خودروهای سنگین یا شرایط خاص:
  • در صورت رانندگی سنگین یا آفرود، دوره تعویض کوتاه‌تر می‌شود.

نکات مهم هنگام تعویض فیلتر گیربکس

1. انتخاب فیلتر مناسب:
   • فیلتر باید با نوع و مدل گیربکس و روغن سازگار باشد.
2. تعویض همراه با روغن گیربکس:
   • برای عملکرد بهتر، روغن گیربکس نیز به‌طور هم‌زمان تعویض شود.
3. بررسی قطعات دیگر:
   • هنگام تعویض فیلتر، مخزن روغن، واشرها و سایر قطعات مربوطه نیز بررسی شوند.

فیلتر گیربکس در وسایل نقلیه سنگین

• در خودروهای سنگین مانند کامیون‌ها و اتوبوس‌ها، فیلتر گیربکس اغلب پیچیده‌تر است و برای تحمل شرایط کاری سخت طراحی شده است.
• فیلترهای مغناطیسی و سیستم‌های چندمرحله‌ای در این وسایل رایج‌تر هستند.